Door Wouter Westerveld.
Medewerkers van de speciale opvanglocatie voor asielzoekers die veel overlast veroorzaken, gebruiken geweld terwijl dat helemaal niet mag. Ook zijn de voorzieningen op de zogenoemde handhaving en toezichtlocatie (htl) in Hoogeveen niet goed genoeg. Dat concludeert de Inspectie Justitie en Veiligheid. Die heeft deze zomer naar aanleiding van signalen dat het mis ging, onaangekondigde bezoeken afgelegd en camerabeelden bestudeerd.
De inspectie heeft moeite met het ingrijpen van de zogenoemde woonbegeleiders die daar werken. Zij zijn niet bevoegd om geweld of dwang te gebruiken, maar blijken dat soms wel te doen. Op de locatie werken ook andere medewerkers, onder wie boa’s, die meer bevoegdheden hebben.
‘Een klap of schop’
De inspectie meldt talrijke voorbeelden gehoord te hebben “van incidenten waarbij asielzoekers een klap of schop kregen. Ook in gevallen waarin de asielzoeker niet agressief was of zelfs al wegliep. Enkele woonbegeleiders zeggen dergelijke uitoefening van geweld en dwang normaal te vinden, terwijl dat alleen in gevallen van zelfverdediging, en dus als laatste redmiddel, geoorloofd is. Het is onduidelijk hoe ver de boa’s mogen gaan in het toepassen van dwang, dat laat de inspectie nog uitzoeken”, zo schrijf de inspectie.
De mensen die in Hoogeveen zitten, mogen tijdelijk niet meer in een normaal asielzoekerscentrum wonen. “Daarmee laten we zien dat we hun gedrag niet tolereren en zorgen we voor veiligheid en leefbaarheid in de azc’s”, schrijft het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) daar zelf over op de website. Er is plek voor vijftig mensen, die bijvoorbeeld vernielingen plegen of geweld gebruikt hebben.
‘Dagprogramma gebrekkig’
Het is ook de bedoeling dat mensen begeleid worden zodat ze in het vervolg wel weer in de normale opvangketen terechtkunnen. Ook dat werkt niet goed genoeg, stelt de inspectie. Het dagprogramma wordt omschreven als “gebrekkig”. Behalve eten en corvee zijn er geen andere activiteiten zoals gedragstrainingen en sport. Hierdoor ligt volgens de inspectie verveling op de loer “en dit leidt juist tot meer overlast en negatief gedrag, in plaats van gedragsverbetering”. De bewoners zijn bovendien te veel afhankelijk van de medewerkers voor zorg en ondersteuning van advocaten, aldus de inspectie.
